रामायणम्/अरण्यकाण्डम्/सर्गः ४४

श्रीमद्वाल्मीकियरामायणे अरण्यकाण्डे चतुश्चत्वारिंशः सर्गः ॥३-४४॥

तथा तु तम् समादिश्य भ्रातरम् रघुनंदनः ।
बबन्ध असिम् महातेजा जांबूनदमयः त्सरुम् ॥३-४४-१॥

ततः त्रि विनतम् चापम् आदाय आत्म विभूषणम् ।
आबध्य च कलापौ द्वौ जगाम उदग्र विक्रमः ॥३-४४-२॥

तम् वंचयानो राजेन्द्रम् आपतन्तम् निरीक्ष्य वै ।
बभूव अंतर्हितः त्रासात् पुनः संदर्शने अभवत् ॥३-४४-३॥
बद्ध असिः धनुः आदाय प्रदुद्राव यतो मृगः ।

तम् स्म पश्यति रूपेण द्योतमानम् इव अग्रतः ॥३-४४-४॥
अवेक्ष्य अवेक्ष्य धावन्तम् धनुष् पाणिः महावने ।
अतिवृत्तम् इषोः पातात् लोभयानम् कदाचन ॥३-४४-५॥
शंकितम् तु समुद् भ्रान्तम् उत्पतन्तम् इव अंबरे ।
दृअश्यमानम् अदृश्यम् च वन उद्देशेषु केषुचित् ॥३-४४-६॥
चिन्न अभ्रैः इव संवीतम् शारदम् चन्द्र मण्डलम् ।

मुहूर्तात् एव ददृशे मुहुर् दूरात् प्रकाशते ॥३-४४-७॥
दर्शन अदर्शनेन एव सः अपाकर्षत राघवम् ।
सुदूरम् आश्रमस्य अस्य मारिचो मृगताम् गतः ॥३-४४-८॥

आसीत् क्रुद्धः तु काकुत्स्थो विवशः तेन मोहितः ।
अथ अवतस्थे सुश्रान्तः च्छायाम् आश्रित्य शाद्वले ॥३-४४-९॥

स तम् उन्मादयामास मृगरूपो निशाचर ।
मृगैः परिवृतो अथ वन्यैः अदूरात् प्रत्यदृश्यत ॥३-४४-१०॥

ग्रहीतु कामम् दृष्ट्वा तम् पुनः एव अभ्यधावत ।
तत् क्षणात् एव संत्रासात् पुनर् अंतर्हितो अभवत् ॥३-४४-११॥

पुनर् एव ततो दूरात् वृक्ष खण्डात् विनिःसृतः ।
दृष्ट्वा रामो महातेजाः तम् हन्तुम् कृत निश्चयः ॥३-४४-१२॥

भूयः तु शरम् उद्धृत्य कुपितः तत्र राघवः ।
सूर्य रश्मि प्रतीकाशम् ज्वलंतम् अरि मर्दनम्  ॥३-४४-१३॥
संधाय सुदृढे चापे विकृष्य बलवत् बली ।
तम् एव मृगम् उद्दिश्य श्वसंतम् इव पन्नगम् ॥३-४४-१४॥
मुमोच ज्वलितम् दीप्तम् अस्त्रम् ब्रह्म विनिर्मितम् ।

शरीरम् मृग रूपस्य विनिर्भिद्य शरोत्तमः ॥३-४४-१५॥
मारीचस्य एव हृदयम् विभेद अशनि संनिभः ।

ताल मात्रम् अथ उत्प्लुत्य न्यपतत् स भृश आतुरः ॥३-४४-१६॥
व्यनदत् भैरवम् नादम् धरण्याम् अल्प जीवितः ।

म्रियमाणः तु मारीचो जहौ ताम् कृत्रिमाम् तनुम् ॥३-४४-१७॥
स्मृत्वा तत् वचनम् रक्षो दध्यौ केन तु लक्ष्मणम् ।
इह प्रस्थापयेत् सीता ताम् शून्ये रावणे हरेत् ॥३-४४-१८॥

स प्राप्त कालम् अज्ञाय चकार च ततः स्वरम् ।
सदृशम् राघवस्य एव हा सीते लक्ष्मण इति च ॥३-४४-१९॥

तेन मर्मणि निर्विद्धम् शरेण अनुपमेन हि ।
मृग रूपम् तु तत् त्यक्त्वा राक्षसम् रूपम् आस्थितः ॥३-४४-२०॥
चक्रे स सुमहा कायम् मारीचो जीवितम् त्यजन् ।

तम् दृष्ट्वा पतितम् भूमौ राक्षसम् भीम दर्शनम् ॥३-४४-२१॥
रामो रुधिर सिक्त अंगम् चेष्टमानम् महीतले ।
जगाम मनसा सीताम् लक्ष्मणस्य वचः स्मरन् ॥३-४४-२२॥

मारीचस्य तु माय एषा पूर्व उक्तम् लक्ष्मणेन तु ।
तत् तदा हि अभवत् च अद्य मारीचो अयम् मया हतः ॥३-४४-२३॥

हा सीते लक्ष्मण इति एवम् आक्रुश्य तु महा स्वनम् ।
ममार राक्षसः सो अयम् श्रुत्वा सीता कथम् भवेत् ॥३-४४-२४॥
लक्ष्मणः च महाबाहुः काम् अवस्थाम् गमिष्यति ।
इति संचिन्त्य धर्माअत्मा रामो हृष्ट तनू रुहः ॥३-४४-२५॥

तत्र रामम् भयम् तीव्रम् आविवेश विषादजम् ।
राक्षसम् मृग रूपम् तम् हत्वा श्रुत्वा च तत् स्वनम् ॥३-४४-२६॥

निहत्य पृषतम् च अन्यम् मांसम् आदाय राघवः ।
त्वरमाणो जनस्थानम् ससार अभिमुखः तदा ॥३-४४-२७॥



इति वाल्मीकि रामायणे आदि काव्ये अरण्यकाण्डे चतुश्चत्वारिंशः सर्गः ॥३-४४॥

Page is sourced from
sa.wikisource.org रामायणम्/अरण्यकाण्डम्/सर्गः ४४